Produkty sojowe są bardzo często wybierane przez wegetarian i wegan jako ważny składnik diety. Wiele osób lub je spożywać, szczególnie jeśli są dobrze doprawione. Co warto wiedzieć na temat tej rośliny i wytwarzanej z niej produktów? Przedstawiamy najważniejsze informacje na temat uprawy soi w Polsce i na świecie.
Soja - co to jest i jak ją uprawiać?
Soja uznawana jest za jedną z najważniejszych roślin na świecie. Razem z ryżem stanowi podstawę jadłospisu w krajach azjatyckich. W Europie pojawiła się niedawno, bo około 150 lat temu. Roślina soja należy do rodziny bobowatych podobnie jak groszek, soczewica, fasola. Uprawa soi ma wiele zalet. Pozytywnie wpływa na glebę, poprawiając jej właściwości. Poza tym potrzebuje kilkakrotnie mniej wody niż na przykład kukurydza.
Jakie są najpopularniejsze produkty sojowe?
Soję można wykorzystywać na wiele różnych sposobów. To z niej powstaje tofu - składnik wielu orientalnych potraw, pasujący też do sałatek albo na grilla. Znasz też na pewno mleko sojowe oraz sojowe wędliny stanowiące zamiennik dla mięsnych produktów. Nie można też zapomnieć o sosie sojowym - bardzo ważnym dodatku do dań azjatyckich oraz miso - popularnej w Japonii paście do zup i innych dań. Z soi robi się także pyszne wegetariańskie pasztety, kotlety. Alternatywą dla gotowych produktów jest samodzielne gotowanie na bazie soi. Nieprzetworzoną soję kupioną w sklepie najlepiej przechowywać w ciemnym, suchym miejscu w szczelnie zamkniętym opakowaniu. Oprócz zastosowania w codziennym żywieniu ludzi, soja ma także bardzo istotne znaczenie jako składnik pasz dla zwierząt. Duża cześć światowej produkcji soi przeznaczona jest właśnie na ten cel.
Polska soja - najważniejsze informacje
Główni światowi producenci soi to Stany Zjednoczone, Chiny oraz Brazylia. Wiele odmian uprawianych na innych kontynentach to żywność genetycznie modyfikowana. W Europie produkcja soi jest zdecydowanie mniejsza, jednak to co możesz znaleźć w sklepach to najczęściej dobrej jakości soja ekologiczna.
Ilość soi produkowanej w Europie ma się stopniowo zwiększać. Dlatego nie powinno Cię zdziwić, gdy zobaczysz jak soja kwitnie na polu, gdzie wcześniej był rzepak lub marchewka.
Jako roślina wysokobiałkowa soja jest opłacalną uprawą. Wyrasta na większości polskich gleb, a rolnicy uprawiający soję mogą liczyć na dopłaty, a także możliwość sprzedaży soi w skupach. Mimo to nie cieszy się wielką popularnością. W ostatnich latach obsiano nią około 20 000 hektarów
Co zamiast soi?
Chociaż soja jest bardzo popularna wśród wegetarian i wegan, nie każdy musi opierać na niej swoją dietę. Zwłaszcza, że nadmiar soi w diecie może wpływać niekorzystnie na gospodarkę hormonalną. Chcąc zrobić roślinny obiad bez soi, należy szukać takich zamienników, które mają podobne właściwości, czyli dużą zawartość białka roślinnego i błonnika. W tej roli sprawdzi się fasola, soczewica, cieciorka, zielony groszek.
Bibliografia:
- Adamska, H., Gniadzik, M., Gołąb, I., Kozak, M. (2016). Opłacalność uprawy wybranych roślin bobowatych
(Production profitability of selected legumes), Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu - Augustyńska I., Bębenista A. (2019). Ekonomiczne aspekty uprawy soi i łubinu słodkiego w Polsce.
- Kapusta, F. (2012). Rośliny strączkowe źródłem białka dla ludzi i zwierząt (Legumes are a source of protein for humans and animals). Nauki Inżynierskie i Technologie